Motosiklet Yağı Neye Göre Seçilir?

Motosiklet yağı konusunda birçok rivayet havada uçuşur ve herkesin bu konuda bir fikri bulunur. Bileni de vardır bilmeyeni de ancak verilen cevaplar tam olarak motorcuyu tatmin etmez. Ayrıca bu konuda yorum yapanların genel olarak kulaktan dolma bilgilerle hareket ettikleri görülür. Peki, motosiklet yağı neye göre seçilir? Yağ üzerindeki detaylar ne anlama gelir? Her motosiklet yağı her motorda kullanılabilir mi? Motosiklet yağı değiştirilirken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Gelin bu bilgi kirliliğini ve rivayetleri tek tek ortadan kaldıralım…

Motosiklette Yağ Seçimi

Motosiklette yağ seçimi, motor bloğunun sahip olduğu özelliklere göre yapılır ve her cc motosiklete farklı yağlar kullanılmalıdır. Örnek olarak; 4 silindirli bir motosiklette kullanılan yağ ile 100 cc’lik bir motosiklette kullanılan yağ aynı olamaz. Her iki türde kullanılan yağ, motorun yağlanması konusunda farklı işlevlere sahiptir. Bu nedenle yağ seçimi konusunda öncelikle servisten veya motosikletin kitapçığından faydalanmak gerekir.

Motosiklet yağlarının üzerinde “W”, “10-40” gibi harf ve rakamlar bulunur. Bu harf ve rakamlar, kullanılacak olan yağın hangi amaçla kullanılabileceğini ifade eder. Motosiklet yağları üzerindeki kısaltmalar şu şekilde açıklanabilir:

W: İngilizce de kış anlamına gelen “Winter” kelimesinden anlamını alan ve yağlar üzerinde bulunan ‘W’ harfi, tek başına kullanılmaz. Genel olarak yanında 10 veya 5 gibi çeşitli birçok ibare yer alır.
10W40 Kısaltmasının Anlamı: 10W40 kısaltmasının ilk kısmında yer alan “10”, motosiklet yağının kış şartlarında kaç dereceye kadar dayanabileceğini anlatır. W harfinden gelen önce derecede genel olarak “-20” daha eklenir ve yağın kış şartlarında kaç dereceye kadar dayanabileceği hesaplanır. 10W40 motosiklet yağı, genel olarak -10 dereceye kadar dayanıklılık gösterir. 10W’den hemen sonra gelen 40 ise yaz aylarında yağın kullanılabileceği sıcaklığı ifade eder. 10W40 özelliklerine sahip olan bir yağ, -10 derece ve 40 derece aralığında işlevselliğini yitirmeden motorun yeteri kadar yağlanabilmesine yardımcı olur.
Motosiklet üzerinde yer alan 10W40 gibi ifadeler, sadece yağın hangi hava sıcaklıklarında faydalı olacağını ifade etmez. Aynı zamanda yağın kalınlığı hakkında da bilgi verir. Bazı motosikletlerde kalın, bazı motosikletlerde ise ince yağ kullanılır. Bu sayede motor aksamının daha iyi yağlanması sağlanır.

Motosiklet yağı seçimi konusunda dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise yağın sentetikliğidir. Bazı motosiklet yağlarının tam sentetik olduğu görülürken, bazı motosiklet yağlarının ise yarı sentetik olarak karşımıza çıktığını söyleyebiliriz.

Sentetik yağlar, özel olarak laboratuvar ortamında geliştirilen ve içerisinde sadece sentetik olan yağlardır. Başka herhangi bir madde ile karışımı söz konusu olmaz. Yarı sentetik yağlarda ise yağın mineral yağ ve sentetik yağ olarak iki farklı birleşimden elde edildiği görülür.

Tamamıyla sentetik özelliğe sahip olan yağlar, genel olarak yüksek cc’li, yüksek performans ve yağlama gereken motosikletlerde kullanılır. Sentetik yağ, yarı sentetik yağa göre daha uzun ömürlüdür, daha az deforme olur ve yağın buharlaşması durumu neredeyse sıfırdır. Ayrıca sentetik yağların ısı dayanıklılığının da daha yüksek olduğu söylenebilir. Yarı sentetik yağlar ise buharlaşma ihtimali bulunan, düşük cc’li ve fazla performans gerektirmeyen motosikletlerde kullanılan yağlardır. Yüksek devirli motorlar, çok yüksek ısılara çıktığı için sentetik yağ kullanımı daha uygunken, düşük cc’li motorlar yüksek cc’li motorlar kadar yüksek devirlere çıkamazlar. Haliyle yağlama ihtiyacı, sıcaklık ve buharlaşma durumu daha düşük olur. Bu nedenle düşük cc’li motorlarda yarı sentetik yağ kullanımı daha uygundur.

Birçok motosiklet yağının üstünde, yağın hangi motosikletlerde kullanılacağına ilişkin talimatlar yer alır. Bu nedenle yağ seçimi konusunda kararsız kaldıysanız ve etrafınızda bir bilen yoksa, yağ üzerinde yer alan motosiklet simgesi ve talimatlar vasıtasıyla motorunuza en uygun yağı rahatlıkla seçebilirsiniz.

Her Motosiklet Yağı Her Motosiklette Kullanılabilir Mi?

Her motosiklet yağının her motosiklette kullanılması kesinlikle söz konusu olamaz. En az çift silindirli ve yüksek cc’li motosikletlerin büyük bir çoğunluğunda tam sentetik yağ kullanımı gerekir. Tam sentetik yağ bu tür motosikletlerde daha iyi yağlamaya sebep olur ve yarı sentetik yağlara göre kalın bir yağdır. Motor bloğu, parçalar ve motorun yağlama sistemi, sentetik yağ için daha uygundur. Bu sayede yüksek cc’li motosikletlerin büyük bir çoğunluğu yağlarını uzun süre, yüksek sıcaklıklarda ve minimum kayıpla kullanabilirler.

Düşük cc’li motosikletlerde ise yağ kullanımının yarı sentetik olması gerekir. Yarı sentetik yağ daha ince ve düşük cc’li motosikletlerin en yüksek ısılarında bile fazla buharlaşmayacak olan bir yağdır. Motor bloğu yarı sentetik yağ ile parçaların daha verimli çalışmasını sağlar. Ayrıca motosikletin yağlama sistemi de yarı sentetik yağa uygundur. Bu nedenle düşük cc’li motosikletlerde sentetik yağ kullanımı, tamamıyla bir hatadır ve ciddi problemlere sebep olabilir.

Motosiklet yağının yanlış kullanılması durumunda piston çizilmesi, krank sorunları, sübap problemleri ve daha birçok sorunun söz konusu olduğu bilinir. Yanlış yağ kullanımı, motosiklet parçalarının tam olarak yağlanamamasına sebep olur. Bu nedenle yağ seçimi konusunda mutlaka sürücülerin motosikletlerine en uygun yağı tercih etmeleri gerekir. Özellikle düşük cc’li motosiklet kullanıcılarının, tam sentetik motor yağını, yüksek cc’lerde kullanılması nedeniyle kalite ve performans getireceğini düşünerek almaları, yapılan en büyük yanlışlardan biridir. Sürücülerin mutlaka böyle yanlışlara kapılmamaları gerekir.

Motosiklet Yağı Değiştirirken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Motosiklet yağı değiştirilirken dikkat edilmesi gereken durumların başında motosiklet yağının türü, kalitesi ve motosiklete uygunluğu yer alır. Bir yağın motosiklet mi yoksa araba mı yağı olduğunu anlamak için yağın üzerinde “JASO” ibaresi aranmalıdır. JASO, yağın motosikletlere özel olarak üretildiğini anlatan bir ibaredir.

Motosikletimize en uygun yağ türünü (10W40, 5W30 gibi) seçtikten sonra yağın kalitesini de değerlendirmek gerekir. Özellikle adı sanı duyulmamış olan ve seçkin marketlerde satılmayan motosiklet yağlarını tercih etmemek gerekir. Bu yağlar, üzerlerinde doğru olmayan ibareler taşıyabilirler ve yapı olarak çok farklı içeriklere sahip olabilirler. Haliyle bu durum motor bloğunun yeteri kadar yağlanmamasına ve blok içerisindeki parçaların zarar görmesine sebep olabilir.

Motosiklet yağ değişimiyle ilgili bilinen en büyük yanlışlardan bir diğeri ise motosiklet yağının kilometre baz alınarak değiştirilmesidir. Bazı motosikletlerde 1000, bazı motosikletlerde 2000-2500, bazı motosikletlerde ise 4000 km civarında motosiklet yağ değişimi yapılır. Motosikletin senelerce çalıştırılmaması ve bu nedenle kilometreyi doldurmamış olması nedeniyle yağ değişimine gerek olmadığı düşüncesi, en büyük yanlışlardan biridir. Motosiklet yağı kullanılmaması durumunda bile motor bloğu içerisine girmesiyle birlikte zaman içerisinde özelliğini yitirmeye başlar. Yağ değişimi konusunda kilometrenin dolmamış olması, yağın değiştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez. Motor bloğuna giren bir yağın ömrü maksimum 6 aydır ve bu süre zarfından sonra yağ özelliği kaybeder. Bu nedenle değiştirilmesi gerekir.

Motosiklet yağı değişimi konusunda dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli husus ise yağ filtresidir. Her yağ değişimiyle birlikte yağ filtresinin de değiştirilmesi, motor bloğunun daha sağlıklı çalışmasına yardımcı olur. Yağ filtresi, motor bloğuna gidebilecek olan her türlü ufak çaplı parçanın önüne geçer. Bu sayede motor parçalarının çizilmemesine ve zarar görmemesine yardımcı olur. Yağ filtresinin değiştirilmemesi, filtre üzerindeki parçaların tekrar motora nüfuz ettirilmesi anlamına gelir. Bu nedenle filtrenin değişimi gereklidir. Yağ filtresi olmayan motosikletlerin ise yağ değişim aralığının düşürülmesi önerilir. Bu tür motosikletlerde 1000 km aralıklarla yağ değişimi uygundur.