Motosiklet Zincir- Dişli Değişimi Ne Zaman Yapılır?

Motosikletin en önemli yürüyen aksamlarının başında zincir gelir. Motosikletimizin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi ve motorun sahip olduğu gücü zincir arka tekere aktarır. Bu gücü sürekli olarak arka tekere ileten zincir, sürekli olarak kullanımından ötürü belirli bir km sonunda yıpranır ve değişmesi gerekir. Bu değişim ise motosiklete, zincire, kullanıma ve zincir değişimine göre fark gösterebilir. Bunun yanı sıra zincirle birlikte sürekli olarak yıpranan bir diğer aksam ise ön ve arka dişlilerdir. Birçok uzman her zincir değişiminde dişlerlin de değişmesi gerektiğini söyler ancak yine birçok faktör, dişlinin değişimi konusunda da önemli bir etken olarak kabul edilebilir. Peki, zincir değişimi ortalama kaç km’de bir yapılır? Dişli değişimi ortalama kaç km’de bir yapılmalıdır?

Motosiklet Zinciri Kaç Km’de Değişir?

Motosiklet zincir üreticileri, zincir konusunda genel olarak 10 ila 15 bin km arasında bir zincir ömrü vaat ederler. Özellikle zincirin bakımının düzenli bir şekilde yapılması, sakin kullanım ve zincirin kalitesi, zincir ömrünün 15 bin ila 20 bin km’ye kadar çıkabilmesine olanak sağlıyor. Zincir değişimi konusunda ilk etapta 10 bin km kullanımdan sonra zincirin kontrol edilmesi önerilir. Zincirin yapısal olarak herhangi bir değişimi söz konusu değilse zincirin 15 bin km’ye kadar gidebileceğini gösterir.

Motosiklet zincirindeki yapısal sorunlar direkt olarak kendini belli eden sorunlardır. Bir zincir ömrünü doldurmasıyla birlikte bakla bakla olmaya başlar. Normalde dümdüz bir çizgiyle dişiler arasında bulunan zincir, girintili çıkıntılı bir görünüme sahip olur. Bu nedenle zincirin ömrünün dolduğu anlaşılabilir. Bunun yanı sıra zincirin biraz daha detaylı incelenmesi sonucunda da ömrünün ne denli dolduğu anlaşılabilir. Zincir incelendiğinde o-ring adı verilen zincir plastiklerinin artık deforme olduğu ve bu plastiklerin kendini zincirin dış tarafına attıkları görülür. Zincirin dışarıdan bakıldığı zaman tırtıklı bir yapısının olduğu görülür. Bu durum da zincirin ömrünün dolduğunun bir başka göstergesidir.

Motosiklet zincir değişim zamanının geldiğini anlamanın bir diğer yolu, zincir gerginliği olarak bilinir. Zincir ilk takıldığında zincir kendini belirli bir km gevşetmez. Bu km aralığı kullanıcıya ve zincir bakımına göre değişir. Zincir ilk gevşediği andan sonra belirli km aralıklarında sürekli olarak gevşemeye başlar. Bu nedenle arka teker biraz daha geriye atılır ve zincirin gerilmesi sağlanır. Ömrü biten bir zincir sürekli olarak gevşemeye başladığı için gevşeme aralıkları artar ve zincirin gerilmesinden ötürü artık arka tekerde pay kalmadığı görülür. Arka teker son payına gelmişse ve artık zincirin gerilmesi mümkün değilse, bunun yanı sıra zincir de bollaşmışsa, zincirin kesinlikle değişim zamanı geldiği söylenebilir.

Bollaşan zincir motosikletin performansını düşürür ve aynı zamanda sürekli olarak dişlilerden çıkmaya başlar. Bu tür durumlarda zincirin acilen değişmesi gerekir aksi halde büyük kazaların yaşanması söz konusu olabilir. Zincirin yanı sıra dişlinin de zincirle birlikte veya daha sonra değişmesi gerekir. Bu konuda da belirleyici birkaç unsur bulunur.

Motosiklet Dişlisi Kaç Km’de Değişir?

Motosiklet zincirinin değişimi konusunda km aralıklarının son derece uzun olduğu söylenebilir. Yine bu konuda sürüş ve zincir kalitesi gibi etkenler öne çıksa da dişliler son derece uzun ömre sahip oldukları için en az 30 bin km kadar rahatlıkla dayanabildikleri görülür. Bu nedenle iki zincir değişiminde bir kere ön ve arka dişlilerin değişmesi, daha doğru bir dişli değişim aralığı olur.

Motosiklet ön ve arka dişli değişimi konusunda dişlilerin durumu büyük bir etkendir. Dişlilerin deformasyonu gözle çok net bir şekilde fark edilir. Dişilerde meydana gelen bir deformasyon sonucunda dişlerin eridiği ve dişinin sivriliğini kaybettiği görülür. Bu tür dişliler zincir ömrünün yıpranmasına de neden olurlar. Ayrıca motosikletin performansına da olumsuz yönde etki ederler. Dişli ömrü konusunda önemli etkenlerden bir diğer ise dişlinin pas oranıdır. Dişilerin genel olarak çok nadiren paslandığı görülür. Eğer dişli paslanmaya başlıyorsa, paslanma kısa bir süre sonra dişlinin büyük bir kısmını kaplar. Bu tür durumlarda da dişlinin kesinlikle değişmesi gerektiği söylenebilir.

Motosiklet Zinciri Değişmezse Ne Olur?

Motosiklet zincirinin değiştirilmesi, aksatılması ve zincirin bakımının yapılmaması, direkt olarak sürücünün hayati bedeller ödemesine neden olabilir. Ömrünü dolduran bir zincirin bakla eklenerek tekrar kullanılması, değiştirilmesi ve gerdirilmemesi gibi durumlar nedeniyle kopması söz konusu olabilir. Sürüş esnasında kopan zincir, motosikletin çeşitli aksamlarına isabet ederek bu aksamları parçalayabilir. Bunun yanı sıra sol ayak bileğinin, sol ayağın ve bacağın yaralanması gibi durumlar söz konusu olabilir. Sürüş esnasında kopan zincir ya motosiklete ya da yüksek bir ihtimalle bacaklara isabet eder. Bu nedenle mutlaka gerekli zaman diliminde motosiklet zincirinin değiştirilmesi gerekir.

Zincirin değişmemesinin bir diğer dezavantajı, motosiklete yaşatmış olduğu beygir kaybıdır. Zincir bol olduğu için motor bloğunun ürettiği gücü tam olarak arka tekere aktaramaz. Yapılan araştırmalara göre bol veya ömrü bitmiş olan bir zincir arka tekerde en az 2, bazı durumlarda ise 5 beygire kadar kayba neden olur. Bu durum motosiklet yakıt tüketiminin artmasına ve motor ömrünün de kısalmasına neden olur.

Zincirin zamanında değişmemesi durumunda kopması, sadece motosiklete veya insan vücuduna zarar vermez. Zincirin kopmasından ötürü motosikletin dengesinin kaybolmasına ve olası büyük kazaların da yaşanmasına neden olabilir. Bu nedenle zincirin en kısa süre içerisinde değiştirilmesi gerekir.